DETUROPE - The Central European Journal of Regional Development and Tourism 2009, 1(1):94-121 | DOI: 10.32725/det.2009.007
Istra¾ivanje i analiza navedene problematike je pokazao da zadnjih godina u nauènoj javnosti, politièkoj retorici, a i medijama postepeno se transformi¹u antropocentrièni pojmovi "za¹tite èovekove okoline", "za¹tita ¾ivotne sredine" ka "za¹titi prirodne sredine", i sve èe¹æeg kori¹æenja semantièki, ali i nauèno neodreðenijeg i nedoreèenijeg pojma "odr¾ivog razvoja", te zakljuèuje, da se ovi pojmovi (upravo zbog njihove nedovoljne egzaktnosti) veoma èesto zloupotrebljavaju u interesu odreðenih, èak i veoma raznorodnih politièkih i/ili privrednih ciljeva i interesa._x000D_
Kao izraziti primer nekritièkog prihvatanja nauèno nedovoljno pouzdano potkrepljenih prognoza i tvrdnji, autor analizira prognoze/vizije buduæeg (srazmerno èak veoma kratkoroènog) katastrofalnog razvoja èoveèanstva, ali i celine ¾ivog sveta Zemlje u svetlu opredeljujuæe pojave globalnog zagrevanja planete. Inventari¹uæi i analizirajuæi u nauènoj javnosti i u raznim (uzajamno nepovezanim) bazama podataka dostupna saznanja o istoriji klimatskih promena Zemlje autor u saop¹tenju zakljuèuje:_x000D_
Svi (iako srazmerno bledi i veoma fragmentarni) pokazatelji "kolektivnog seæanja èoveèanstva" na klimatsku pro¹lost na¹e Zemlje (u toku blizu zadnjih 2.000 godina), meteorolo¹ki podaci srazmerno visoke pouzdanosti (dostupni takoðe veoma fragmentarno i na¾alost tek od 1850. godine), ali i savremena globalna nauèna osmatranja "visokom verovatnoæom (èak i veoma pouzdano?) ukazuju na to, da od poèetka industrijske revolucije evidentna je pojava postepenog i skoro linearnog poveæanja srednje proseène temperature Zemlje sa proseènim trendom od oko 0,6-0,8 °C/100 god. (Sl. 1.). Utvrðena je takoðe veoma uska funkcionalna zavisnost izmeðu poveæanja srednje proseène temperature Zemlje i porasta sadr¾aja gasova (pre svega ugljen-dioksida) u Zemljinoj atmosferi - nesumnjivo izazvane ljudskom aktivno¹æu, pre svega sagorevanjem ogromnih kolièina fosilnih goriva - usled pojave "staklene ba¹te"._x000D_
Na visoku ozbiljnost i riziènost ove nesporne pojave ukazala je u svojim izve¹tajima i Meðuvladina radna grupa za klimatske promene OUN - IPCC (koja objedinjuje rad 2.000 istra¾ivaèa iz 154 zemalja), te je to i postala op¹te prihvaæena nauèna osnova i platforma inicijative za globalnu/svetsku kontrolu i obuzdavanje emisije ugljen-dioksida, a posredno i ¹irenju znatno bla¾e koncepcije "odr¾ivog razvoja", u odnosu na ranije zamisli "za¹tite ¾ivotne sredine/prirode" po svaku cenu._x000D_
Autor je meðutim u svom saop¹tenju ukazao na takoðe veoma relevantne nauène istine - ispitivanja probnih bu¹otina naslaga leda na Arktiku i na Islandu - koja ukazuju na to da u toku zadnjih 420.000 hiljada godina Zemljine istorije (ukupna starost Zemlje i svemira procenjuje se na oko 4,5 milijarde godina!) bilo je nekoliko relativno pravilno, u ciklusima od 110-130.000 godina uzastopno ponovljenih "ledenih doba" i da se Zemlja trenutno nalazi u "silaznoj" fazi kratkog (svega oko 10.000 godina) i srazmerno toplijeg perioda posle "minimuma" zadnjeg ledenog doba (pre oko 30.000 godina). Van svake je sumnje takoðe, da u poreðenju sa vremenskim rasponom od vi¹e stotina hiljada godina na osnovu èak ni veoma jednoznaènih i nespornih kratkoroènih trendova (od svega nekoliko stotina godina) ne mogu se koncipirati pouzdane prognoze èak ni za narednih stotinu godina!_x000D_
Ova ispitivanja su takoðe ukazala na veoma usku povezanost srednje temperature i sadr¾aja ugljen-dioksida u atmosferi Zemlje, za tu uzroèno-poslediènu povezanost (koja ni u kom sluèaju ne mo¾e biti posledica ljudske aktivnosti!) meðutim zasada na¾alost nema nikakvog obja¹njenja._x000D_
Ne nameravajuæi da u okvirima ove studije negira op¹te prihvaæena nauèna opredeljenja za¹tite/oèuvanja prirodne sredine i odr¾ivog razvoja - autor je ¾eleo samo ukazati na to, da je (po njemu) u svetskoj nauènoj (i nenauènoj) javnosti mo¾da je poklonjena preterana pa¾nja i va¾nost nespornim i primetnim klimatskim promenama - kako bi se (svesno?) skrenula pa¾nja sa neuporedo veæih i u pogledu (èak veoma bliske) buduænosti èoveèanstva i Zemljinog ekosistema opasnijim problemima preteranog/nekontrolisanog rasta ljudske populacije i sve intenzivnijeg iscrpljivanja dostupnih za ¾ivot vitalnih prirodnih resursa (rodnog potencijala poljoprivrednih zemlji¹ta, pitke vode, neobnovljivih energetskih izvora i mineralnih sirovina).
The research and the analysing of the mentioned problem showed that in the past few years in the science public, politic rhetoric and in the medias the anthropocentric terms such as "protecting the human environment" and "protecting the living environment" are transforming to "protecting the natural environment" and the use of "sustainable development" as scientifically unidentified term - so the conclusion is that these expressions (because the lack of their exactness) are often misused in order to achieve assorted politic and/or economic goals and interests.
As an example of a non-critical acceptance of unreliable prognosis and statements the author analyses future visions of catastrophic development of humanity and the whole living world on Earth reflecting to the problem of global warming. By analysing scientific media and various data bases about the climate change on Earth the author concludes:
All the data for "humanity's collective memory" of the climate of the past Earth (approx. the last 2000 years) and the meteorological data shows with high probability that since the start of industrial revolution the average temperature on Earth is increasing almost linear by 0,6-0,8 °C/100 years.
The author presented on relevant scientific facts that in the last 420 000 thousand years in Earth's history were a few relatively regular "ice ages" every 110-130 000 years - and currently the Earth is at a down phase of a shorter (around 10 000 years) of a warmer period after the "minimum" of the last ice age (30 000 years ago). It is undoubted that cannot make fully trustworthy prognosis not even for a "shorter" period as the next hundred years.
The author wanted to present that he believes that the world scientific (and unscientific) public is giving way to much attention to some not so important and noticeable issues (such as the climate change) - in order to (consciously?) turn the attention away from bigger and heavier problems of humanity - such as the uncontrolled growth of human population and the more intense use of vital natural resources.
Published: March 31, 2009 Show citation
Go to original source...This is an open access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution 4.0 International License (CC BY 4.0), which permits use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original publication is properly cited. No use, distribution or reproduction is permitted which does not comply with these terms.
